ana sayfa
türkü sözleri
türkü notaları
türkü hikayeleri
gönül verenler
bağlama-nota
ozanlarımız
halk müziği
konser-tv
kitaplık
yazılar
sözlük
arşiv
linklerimiz
görüşleriniz
site içinde ara

Güncellemelerden haberdar olmak için
e-mail listemize üye olunuz. 

İsim: 
E-mail: 
            
        CEVRİ (Nejat Birdoğan)

Nejat Birdoğan
   
Hey erenler pazarım var
    Hal ehline hal satarım
    Terazim, tartım bulunmaz
    Doyumuna bal satarım
...

Ben sarrafım inci düzdüm
Gevher denizinde yüzdüm
Akıl süzgecinden süzdüm
Cevri aklı kul satarım


     Bir Alevi-Bektaşi ozanı olan Cevri'nin asıl adı Nejat Birdoğan'dır. 1934 Kars doğumludur. Alevilik-Bektaşilik üzerine yaptığı esaslı araştırmaları ile tanındı. Halk eğitimcisi olarak öğretmenlik yaptı. Kültür Bakanlığında çalıştı. Anadolu'nun Gizli Kültürü Alevilik (1990), Anadolu ve Balkanlarda Alevi Yerleşmesi (1992), Şah İsmail Hatai (1991), Anadolu Aleviliğinde Yol Ayrımı (1995), Samahlar (1982) Türkülerimiz (1987) gibi incelemeleri, Gülizar-ı Haseneyn (1985), Çelebi Cemalettin Efendinin Savunması (1994), İttihat ve Terakkinin Alevilik-Bektaşilik Araştırması (Baha Sait Bey) (1994); Hasan Dede Kasabası ve Hasan Dede (1992) gibi araştırmaları mevcuttur. 

Sayın Birdoğan'ın derinlemesine, değerli, ciddi, titiz araştırmalarının yanı sıra Cevri mahlasıyla halk şiiri tarzında yazdığı şiirlerinde de bu tarzın usta bir ozanı olduğu gerçek. Akıcı ve duru bir dili var. Andığımız yapıtlarının bazılarında yer alan şiirlerini sunuyoruz. 3 Mayıs 2001 tarihinde aramızdan ayrıldı.



Eserlerinden bazıları:

1
Buyursun gönül köşküne, 
Viran ile yeksan olan,
Yer alsın Ali aşkına, 
Mihman olan, mihman olan...

Bu bağ kendi evi iken, 
Dal meyvesi sevi iken, 
Hey! Bir damla sıvı iken, 
Umman olan, umman olan...

Hele devran, yık bendini, 
Çöz boynundan kemendini,
Bil kendini, bil kendini, 
İnsan olan, insan olan...

Meyil verme pul, paraya, 
Yaklaşma sırça saraya,
Yaklaşma sırça saraya, 
Derman olan, derman olan...

Yön ver de aşkın atına, 
Var ulaş kamil katına, 
Girip Cevri sıfatına 
Rabbisine sultan olan...


2
Kısmetinden alan alsın, 
Dost! Bu, Ali sofrasıdır. 
Kul hakkını bilen alsın, 
Dost! Bu, Ali sofrasıdır.

Suyumuz var, tuzumuz var, 
Kurbanlık koç kuzumuz var, 
Başta, sonda sözümüz var, 
Dost! Bu, Ali sofrasıdır.

Bu gider yenisi gelir, 
Boş gider ganisi gelir, 
Hak emek sinisi gelir, 
Dost! Bu, Ali sofrasıdır.

Biz, Hak içün dervişleriz, 
Hak lokması yemişleriz, 
Hak içün emek işleriz, 
Dost! Bu, Ali sofrasıdır.

Cevri Kul'u ettik feda, 
Kıldık borcumuzu eda, 
Burda birdir bayla geda, 
Çün bu, Ali sofrasıdır.


3
Gizlenir ozan ahında, 
Yer altında türküler var..
Deyişinde, samahında, 
Zar altında türküler var..

Umut kuzu aşık güden, 
Bir umuttur dosta giden, 
Dayan bre körpe fidan, 
Kar altında türküler var..

Zincirlendikçe yayılan, 
Yedi iklimde duyulan, 
Bir kesilen bin sayılan, 
Nar altında türküler var..

Hak balına tuz katıldı, 
Gövde n'etsin, baş satıldı, 
Yiğite ilmek atıldı,
Dar altında türküler var..

Cevri, sıkıntıdan yeniler, 
Bu günü dünden günüler, 
Devran dolabı iniler,
Var, altında türküler var..
  4
Hey erenler pazarım var
Söz : Nejat Birdoğan
Müzik : Musa Eroğlu

Hey erenler pazarım var
Hal ehline hal satarım
Terazim, tartım bulunmaz
Doyumuna bal satarım

Tezgah üstü söz söylerim
Sözümü gülle peylerim
Hasmı sitemi neylerim
Ben dikensiz gül satarım

Erenler bir pazar kurdum
Hak hak dedim döndüm durdum
Aşkın mühürünü vurdum
Dost zarfına pul satarım

Ben sarrafım inci düzdüm
Gevher denizinde yüzdüm
Akıl süzgecinden süzdüm
Cevri aklı kul satarım

5
Bana Hakkı soran oğul, 
Haber al aşık sazından, 
Göğsü peygamber ağacı, 
Kılıfı Ali bezinden.

Elif, Hakk'a nişan sapı, 
O gerçeğe açar kapı, 
Eşikten başlayan yapı, 
Sarı turna avazından.

Şah perdeye basan parmak. 
Niyaz eyler Hakk'a varmak, 
Ezgi olup akan ırmak.
Hak imamlar düvazından

Sancılar dolunca cim'e, 
Baş eğerek gelir cem'e 
Elbette sarılır dem'e 
Acısı canan nazından

Sıtk ile daya bağrına 
Derman yetirir ağrına 
O mahbubun diyarına 
Hisse götürür sızından

Cevri, bunda dilli Kur'an 
Hem erkanlı yollu Kur'an 
Elimizde telli Kur'an 
Yürürüz Hakk'ın izinde

6
Hey erenler! Medet, mürvet, 
Cüda düştüm samahından, 
Elim yerde, özüm darda 
Sıyır beni günahından...

Sakındım "ben"den kendimi, 
Elest'ten aldım fendimi, 
Kuşanmışam tığbendimi, 
Güzel "erenler Şahı"ndan.

Ben bendeki "ben"i yıktım, 
Birliğin köşküne çıktım, 
Gönül çerağını yaktım, 
Işık geldi penahından.

Buldunsa dünya hasını, 
Kibir kılma libasını, 
Nice zalim cezasını 
Çeker mazlumun ahındın.

Namazımız kılır elbet, 
Dermanımız bulur elbet, 
Umut kuşu gelir elbet,
O Düldürün sipahından.

Taşım bir harcım on iki, 
Yüküm bir, hurcum on iki, 
Kalem bir, burcum on iki, 
Cevri, gönül dergahından


NEJAT BİRDOĞAN'I DA YİTİRDİK...->>




 

 



anasayfa l notalar l sözler l bağlama l hikayeler l gönül verenler
halk müziği l ozanlar l yazılar l kitaplık l konser-tv l linklerimiz l görüşleriniz

Herhangi bir konuda yazışmak için: turkuler@turkuler.com