Dadaloğlu

Dadaloğlum yarın kavga kurulur     Öter tüfek davlumbazlar vurulur     Nice koç yiğitler yere serilir     Ölen ölür kalan sağlar bizimdir     19. yüzyılda yaşamış güney illerinin büyük şairi Dadaloğlu hakkında kesin bir bilgiye sahip değiliz. Bu durum hemen bütün halk şairleri için böyledir. Bunun sebebi saz şairlerinin çoğunun ümmi oluşu ve aydın zümrenin onlara önem vermemiş olmasıdır. Bu yüzden yazılı belge bulmak çok güçtür. Hele divan şairlerinden bahseden tezkerelerde halk şairlerinin adlarına rastlamak mümkün değildir. Bunun için yaşadıkları zamanda hayatlarına dair bilgi vermeyen halk şairlerini incelemek zorlaşmaktadır. Bu durumda rivayetler ve şiirleri ile yetinmek zorundayız. Dadaloğlu içinde durum aynıdır. Her büyük şair için olduğu gibi güneyde her bölge onu kendine    mal etmeye çalışmıştır. Rivayetler birbirini tutmaz olur. Dadaloğlu toros dağlarında dolaşan göçebe Türkmen aşiretlerinin Avşar boyundandır. Şiirlerinde ;                 Kalktı göç eyledi Avşar elleri                 Ağır ağır giden iller bizimdir Gibi mısralara rastlanmaktadır. Bu aşiretin gezdiği yerle Torosların Erzin, Payas, Adana, Kozan çevreleridir. Türkülerinde onun hayalini görür gibi oluruz. Bir elinde sazı bir elinde tüfeği tepeden tepeye koşarak aşiret erlerini savaşa teşvik ederek Osmanlıya hıncını haykırır.                 Kaypak Osmanlılar size aman mı Biraz sonra :                 Şahdan ferman türkmen ili göçünce                 Daha da hey Osmanlıya aman mı der. Top gürültülerine karışan sazının tellerine dokunur. Padişaha meydan okur.                 Hakkımızda devlet etmiş fermanı                 Ferman padişahın dağlar bizimdir Diye haykırır. Bunun gibi tarihi olaylarla ilgili türküleri çoktur. Dadaloğlu kavga olmadığı zamanlar bir tabiat ve aşk şairidir. Her türlü güzelliğe vurgundur. Fakat asıl özelliği ve kudreti cenkler için yaptığı türkülerinde görülür. Yaşadığı çevrenin tarihi olayları onu bir cenk şairi yapmıştır. belki de en güzel eserleri dağlarda dövüşler arasında kaybolup gitmiştir. Dadaloğlu büyük bir halk şairidir. Şiirlerinde kudretli bir sanat ifadesi görülür. İlgilendiği olaylar dolayısıyla hem bir devrin tarihini hem de bir toplumun duyuş ve düşüncelerini yaşatmıştır. Bu bakımdan Dadaloğlu edebiyatımızın dikkatle üzerinde durulmaya değer şairlerinden biridir. en çok bilinen şiirlerinden bir tanesi avşar elleridir.

Avşar Elleri   Kalktı göç eyledi avşar elleri Ağır ağır giden eller bizimdir Arap atlar yakın eyler ırağı Yüce dağdan aşan yollar bizimdir Belimizde kılıcımız kirmani Taşı deler mızrağımın temreni Hakkımızda Devlet Vermiş Fermanı Ferman padişahın dağlar bizimdir Dadaloğlum yarın kavga kurulur Öter tüfek davlumbazlar vurulur Nice koç yiğitler yere serilir Ölen ölür kalan sağlar bizimdir

Ölürüz De Kömür Gözlüm Ölürüz Ölürüz De Kömür Gözlüm Ölürüz Dost Ağlasın Zalim Felek Utansın Kıyamette Kavuşmak Var Biliriz Dost Ağlasın Kahpe Felek Utansın Bir Çıkmaza Girdi Bugün Yolumuz Geçit Vermez Sağımızla Solumuz Kalır Gayri Bizim Burda Olumuz  Mert Ağlasın Namert Olan Utansın Avşar İli Yaylasına Göçmedik Aşın Yeyip Sularını İçmedik  Tenhalarda Kendimizden Geçmedik Can Ağlasın Hain Felek Utansın Dadaloğluyum Yine Coştu Çağladı Ak Üstüne Karaları Bağladı Fırkat Odu Yüreciğim Dağladı Ben Ölende Çapanoğlu Utansın