Avni Özbenli, 23 Haziran 1919’da Kastamonu’da doğdu. Babası
Benlizâde Hüseyin Rüştü Bey, annesi ise Emine Hanım’dır.
Çocukluk yıllarını Kastamonu’da geçirdi. 1940 yılında Kastamonu
Lisesi’nden mezun olduktan sonra 1941 yılında Ankara Üniversitesi
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin Felsefe Bölümü’nü burslu olarak
kazandı ve 1945 yılında mezun oldu.
Kastamonu’da geçen çocukluk yıllarında Saz’a ilgi duyan Avni
Özbenli, Âşık İhsan Ozanoğlu, Âşık Hakkı Yorgansız, Âşık Mümin
Meydânî, Çavundurlu Hasan Çavuş ve Sarı Recep gibi saz ve söz
ustalarından yararlandı.
Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesi’deki öğrencilik yıllarında,
Sarı Recep’in önerisi, Mesud Cemil ve Muzaffer Sarısözen’in isteği
ile 4 yıl boyunca Ankara Radyosu’ndaki halk müziği çalışmalarına ve
yayınlarına katıldı.
Fakülte’den mezun olduktan sonra, Kastamonu Gölköy Köy Enstitüsü’ne
“Öğretmenlik Bilgisi” öğretmeni olarak tayin oldu. Bu görevinden
askerlik görevi nedeniyle ayrıldı. Terhis olduktan sonra yine aynı
Enstitü’de öğretmenlik görevine devam etti. 1950 yılında Mukaddes
Hanım ile hayatını birleştirdi [1950].
Gölköy Köy Enstitüsü’ndeki öğretmenlik görevinden, Müdür
Başyardımcısı pozisyonundaki Eğitim Başı’lığına yükselen Avni
Özbenli, öğrencilerine, resmi görevi yanında, bir taraftan da, etüt
sonrası repertuvar çalışmaları yaptırmaya başladı. Öğrencilerle
sürdürdüğü bu sanat çalışmalarını pek çok kez Enstitü’de ve
Kastamonu’da halka sergilendi.
1949 yılında İstanbul Radyosu kurulunca, Ankara Radyosu Türk Halk
Müziği yayınları prensiplerine bağlı benzeri bir grup kurarak
yöneticiliğini üstlendi. “Yurttan Sesler” ve “Memleket Havaları Ses
ve Tel Birliği” adlarıyla programlar gerçekleştirdi. İki yıl süren
bu görevinden istifa ederek, yeniden Milli Eğitim Bakanlığı’ndaki
eski görevine döndü.
1952 yılında, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bir yıllığına
Amerika’ya gönderilen Avni Özbenli, orada da Radyolarda,
Üniversitelerde ve Kiliselerde sazı ve sesiyle konserler vererek
Türk Halk Müziğini sevdirmeye çalıştı.
1953 yılında Amerika’dan döndükten sonra, Eskişehir Çifteler Köy
Enstitüsü’ne Müdür olarak tayin oldu. Dört yıl süren bu görevinden,
Bakanlık Müfettişliği görevine atandı. Bu arada, Konya’da Selçuk
Eğitim Enstitüsü’nun kuruluş çalışmalarını yürüttü..
16 yıl süren “Milli Eğitim Müfettişliği” görevinden Bakanlık
Müşâvirliği’ne getirilen Avni Özbenli, bu görevini de 2 yıl
sürdürdükten sonra, 1980 yılında emekliye ayrıldı.
Bir buçuk yıl süreyle [1970-1971 Sonbaharı], Milli Eğitim Kültür
Müsteşarlığı’na bağlı Milli Folklor Enstitüsü Müdürlüğü de yapan ve
görevi gereği bir baştan bir başa dolaştığı ülkenin çeşitli
yörelerinden türküler derleyip bir kısmını da notaya alan Avni
Özbenli, Türkiye Radyo Kurumu adına katıldığı emisyonlar ve “kaynak
kişi” sıfatı ile kendisinden yapılan özel derlemeler yoluyla, THM
Repertuvarı’na çok sayıda Kastamonu yöresi türküsü kazandırdı.
Eğitim, folklor ve müzik konularında çeşitli dergi ve gazetelerde
çok sayıda makalesi yayınlanan Avni Özbenli’nin eşi Mukaddes
Hanım’dan olma iki oğlu vardır.
Avni Özbenli, 26 Temmuz 2007, Saat 11.15’de Samsun’da vefat etti.
Cenazesi, 27 Temmuz 2007 öğlen namazını müteakip Samsun’da toprağa
verildi.
Süleyman ŞENEL
İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı
Sanatçı Öğretim Görevlisi
27.07.2007
|