|
|
|
|
|
Dost Bağının Bülbülleri - Doğan Kaya*
|
Bu
bölümde yer alan Aşık ve Halk Şairleri:
Aşık Budala, Aşık
Mihmani, Bülent, Cefai, Erkani, Emaneti, Gülhanım Yıldırım,
Gülşadi, Kul Fani, Kul Himmet, Nurettin Yıldırım, Sevdanur, Şahini,
Yeter Ana.
|
Aşık
Budala
Budala'm
sırrına kimseler ermez
Tevekkül malını erteye koymaz
Kişi kısmetinden ziyâde yemez
Bana kısmet olan mal neme yetmez
XVII. Yüzyılda yaşamıştır. Divriği'nin Şahin köyünde doğduğu
tahmin ediliyor. Şahin köyü, folkloru, âşıkları ve kendine
has ezgileriyle şöhret bulmuş olan Çamşıhı yöresi köylerinden
birisidir...>>
|
ÂŞIK
MİHMANÎ / YÜZBAŞIOĞLU VE AİLESİNDEKİ DİĞER ÂŞIKLAR
Aşık Mihmani / Yüzbaşıoğlu
Kırmızı gül olam dedim eline
İbrişim olayım dedim beline
Yüzbaş’oğlu kurban dedim yoluna
Öyleyse kolların aç dedi bana
Asıl adı Hasan Yıldırım'dır.
1917'de Sivas'ın Şarkaşla ilçesinin saraç köyünde doğmuştur.
Mustafa ve Elif'in oğludur. Sülalesi Yüzbaşıoğulları olarak
bilinir. Sarıkayalı Âşık Hüseyin Gürsoy'la akrabadır...>>
Yeter
Ana
Gel sevdiğim senle bir yol konuşak
Yüzüne bakacak halin var m'ola
Kim suçluyla gel hakime danışak
Huzur-ı divanda yerin var m'ola
Hasan Yıldırım (Yüzbaşıoğlu/Mihmanî)'ın
eşidir. 1922'de Saraç köyünde doğmuştur. Ali ve Fadime'nin kızıdır.
Herhangi bir tahsil görmemiştir...>>
Gülhanım Yıldırım
Gelin ağlar gelin bakın
halime
Feleğin sillesi bana da vurdu
Kadınım ya gücüm yetmez zalime
Kimi ezdi geçti kimi de sürdü
1942 yılında Şarkışla'nın Saraç köyünde doğmuştur.
Âşık Yüzbaşıoğlu ile Âşık Yeter Ana'nın kızıdır.
Dokuz çocuklu ailenin en büyük çocuğudur...>>
Nurettin
Yıldırım
Emaneti
Gel güzelim senle kozu
bölüşek
Ben bulanan suyun başı değilim
Ya ayrılak ya da geri birleşek
Ben kimsenin kuyruk peşi değilim
Asıl adı Servet Yıldırım'dır. 1955 yılında Saraç köyünde
doğmuştur. Âşık Yüzbaşıoğlu (Mihmanî)'nun oğludur. İlkokulu
bitirdikten sonra, köyünde çobanlık yapmış,...>>
Şahini
(Hülya Yıldırım)
Tarlanın
yolunda dünyaya geldi
Sarıldı toprağa gül oldu Veysel
Anası beleği toprağa sardı
Sarıldı toprağa göl oldu Veysel
Asıl adı Hülya Yıldırım'dır. 30 Ağustos 1956'de Şarkışla'nın
Saraç köyünde doğmuştur. Dokuz çocuk ailenin üçüncü kızıdır.
Babası Deliahmetler sülalesinden Hasan,...>>
|
SİVASLI GÜLŞADÎ VE ÇIRAKLARI
Gülşadi
Bu bendeki olan gizli esrarı
Erken yakaladım tez kayıp ettim
Âşıklık yolunda kıldım kararı
Sırken yakaladım tez kayıp ettim
1950 yılında Sivas'ın Çayboyu
mahallesinde doğmuştur. Asıl ismi Yılmaz Altay'dır. Babası
Hamza, annesi Fatma'dır. TCDD, Sivas Çırak Okulu mezunu olan
Gülşadî,...>>
Cefai
İnsan bir fidandır çınara
döner
Yaklaştıkça on beş yaşına doğru
Yüzü aya benzer gözleri fener
Sürmeler çekilir kaşına doğru
Asıl ismi Binali Aydın'dır. 20.4.1958'de
Sivas'ın merkez köylerinden Hasbey'de doğmuştur. Dursun ve
Nuriye'nin oğludur. Orta halli bir ailenin tek erkek çocuğudur...>>
Sevdanur
Ölümü kurtuluş sanan gafiller
Orası buradan zor bilir misin
Şeytanın sözüne kanan sefiller
Yakacak orada kor bilir misin
Kadın halk şairlerindendir. Sivas'ın Çayboyu
mahallesinden olan Sevdanur, ilkokul mezunudur. Halen burada yaşamaktadır.
Kadın âşık olduğundan ismini vermekten çekinmiştir...>>
Kul
Fani
Gurbeti
hasrete şikâyet ettim
Beni benden ayırdığın yetmez mi
Candan sevdiklerim hep sende kaldı
Canı candan ayırdığın yetmez mi
1960 yılında Sivas'ın Bademkaya köyünde doğmuştur. Asıl adı
Mahir Güler'dir. Alpaslan ve Fevzi Paşa İlkokulunda, Atatürk
Ortaokulunda ve Sivas Endüstri Meslek Lisesinde okumuştur...>>
Erkani
Bu dünyada
güldürmedin yüzümü
Sürüm sürüm sürünesin vefasız
Sen ki erdirmedin beni murada
Karalara bürünesin vefasız
Gülşadî'nin yiğenidir. Asıl ismi Yuvuz Altay
olup 1960 yılında Sivas'ın Çayboyu mahallesinde doğmuştur.
Nadir ve Fatma'nın oğludur...>>
Bülent
İnsan
ahlak ile yükselir imiş
Cemiyette seçilmeyi bilmeli
Yerinde etmeli herkesle yarış
Yerinde de geçilmeyi bilmeli
1974 yılında Sivas'ta doğan Bülent, Gülşadî'nin beş oğlundan
üçüncüsüdür. Çayboyu İlkokulunda okumuş, Atatürk
Lisesinin orta kısmını bitirdikten sonra aynı okulun...>>
KUL
HİMMET'İN BİLİNMEYEN DEYİŞLERİ
Bugün yâr
bize geldi
Gülleri taze geldi
Önünde Kanber ile
Ali Murtaza geldi
Âşık
Edebiyatında Alevî-Bektaşî inancıyla ortaya konulmuş
binlerce şiir vardır. Söz konusu şiirlerde On iki İmam,
Kerbelâ hadisesi, menkabeler, Bektaşilikle ilgili inançlar, erkân
ve adetler konu...>>
KARŞILAŞMA ÖRNEKLERİ:
CEFAÎ-GÜLŞADÎ
KARŞILAŞMASI ve CEFAÎ-BÜLENT KARŞILAŞMASI
|
|
|
|
|
|
|
|
* Cumhuriyet Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim
Üyesi. Bu bölümde yayınlanan yazı ve araştırmalar Sayın
Yrd. Doç. Dr. Doğan
Kaya'ya aittir.
Katkısından dolayı kendisine teşekkür
ederiz.
|
|
|
|
